Zonguldak’ta salgın sürecinde psikiyatrik hadise sayılarında yüzde 50 artış gözlemlendi. Pandeminin en çok tetiklediği hastalık ise paklık hastalığı üzere takıntılı hastalıkların yanı sıra depresyon ve anksiyete oldu.
HASTALIĞI YAŞAYANLAR İÇİN YARALAYICI
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Hastanesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuray Atasoy, bilinmezlikle başlayan korona virüs sürecinde salgının getirdiği izolasyonla hayattan kopmaların yaşandığına dikkat çekti. Atasoy, hastalığı yaşayanlar için yaralayıcı tesirleri olduğuna dikkat çekerek “Pandemi süreci tabi başlangıcındaki şartlarla şu an değişti. Başlangıcında çok endişe oluşturdu. Önemli bir bilinmezlik oldu. Pandeminin başlarında çok fazla vefat yaşandı. Salgının getirdiği kaygılar ve o periyotta önemli hastalananlar, vefatlar oldu. Herkesin ailesinde benim de olmak üzere korona virüsten kaybettiğimiz yakınlarımız oldu. İzolasyon oldu. Bildiğimiz hayattan bir ölçü koptuk. Meskene kapanmalar oldu. Bunun oluşturduğu alışkanlıkların değişmesi, çocuklar okula gidemedi. İşini kaybedenler oldu. Kapanan işyerleri oldu. Bu hayatın pek çok alanında sıhhatimizi tehdit etti. Toplumsal hayatımızı, iktisadımızı tehdit etti. Tüm dünyada ve ülkemizde de sahip olduğumuz ekonomik güç giderek azaldı. Hastalığı yaşayanlar yada hastalık nedeniyle ağır belirtiler geçirenler vefatla karşılaşan insanlarda tabi ki bu sürecin çok daha yaralayıcı tesirleri oldu” diye konuştu.
SIHHAT ÇALIŞANLARI YÜZDE 50 RİSK KÜMESİNDE
Bülent Ecevit Üniversitesi Sıhhat Uygulama Hastanesi’nde misyon yapan sıhhat çalışanlarıyla yaptıkları araştırmaya dikkat çeken Nuray Atasoy, “Araştırmalar şöyle gösteriyor. Bizim kendi klinik pratiğimizde yani bizde yavaş yavaş pandemi öncesi sonrası bir çalışma sağlıkçılarda yaptık. Pandemi sürecinde sağlıkçıların ne durumda olduğuyla ilgili kendi hastanemizle ilgili. Yüzde 50’ye varan sıhhat çalışanında korku bozuklukları, depresyon geliştiğini gördük. Tahminen çalışmanın getirdiği tempodaki artış bilhassa pandeminin başlarında uzun müddetli görevlendirmeler oldu. Beşerler konutuna gitmeye korktu. Bunlar esasen pandemiyle ilgili sayılara bakıldığında da sağlıkçılardaki korona virüs hastalığı geçirme ihtimali ve korona virüsle ilgili mevt sayıları genel toplumdan çok daha fazla oldu. Çok fazla kayıp verdik. En azından sağlıkçılarda bunun getirdiği ruhsal bir depresyonlu olma, anksiyete halleri, takıntılı hastalıklarda artış gördük. Mikrop korkusu, paklık telaşı olan insanlarda bu dehşetler pandemiyle birlikte daha güçlü hale geldi. Bunun yansımalarını hastalarımızda da gördük. Pandemi öncesinde gördüğümüz hasta sayılarıyla şu anda rahatsızlanıp bize ulaşan hasta sayıları ortasında yüzde 50’ye yakın artış hakikaten var. Tabi ki bunu ulusal yada toplumsal çapta değerli araştırma projeleriyle daha objektif bir biçimde ölçmek gerekiyor. Bu bizim gördüğümüz bizim izlenimlerimiz kendi pratiğimizden yola çıkarak söyleyebileceğimiz şeyler” diye söz etti.
DEPRESYON VE ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ 2 KATINA ÇIKTIĞI SÖYLENİYOR
Korona virüs sürecinde araştırmalar yapılan ülkelerde pandemi öncesine nazaran psikiyatrik hastalarda iki katına çıkan artışlar gözlemlendiğinin altını çizen Atasoy, şöyle devam etti: “Dünyada çabucak buna kaynak ayıran araştırmasını yapan ülkeler oldu. O araştırmalarda da pandemi öncesine nazaran psikiyatrik hastalıklarda bilhassa depresyon ve anksiyete bozukluklarının iki katına çıktığı en az yüzde 50 artış olduğu söyleniyor. Tabi pandemine kronik ruhsat hastalığı yahut öteki hastalığı olan insanlarda da kendi yakınlarımızda anne ve babalarımızda bunu yaşadık. Hastane ulaşma zorluğu, hastaneye gitme korkusu, bizim kendi tertipli tedavi altına aldığımız hastalarda hastaneye gelemedikleri gelmekten korktukları için tedavileri aksadı. Pandeminin ikinci yılında hastalıkların ataklarında artış olduğunu gördük. Biz de kendi kliniğimizde yataklı servis çabucak hemen pandemide de hiç boş kalmadı. Hala bir hasta yatıracağımız vakit hastayı bekletmek zorunda kalıyoruz. Servis her vakit dolu.”
KOVİD-19 SALGININDAN SONRASI HASTALIK RUHSAL PANDEMİSİ
Salgın öncesi hiç hastalığı olmayanların salgınla birlikte depresyon, panik yahut takıntılı hastalıklarla başvurduğunu tabir eden Atasoy, Türkiye’deki sıhhat çalışanlarının pandemiyle olan uğraşının de altını çizdi. Dünyada bir çok ülkede sağlıkçıların pandemi sürecinde zorluklarla karşılaşırken Türkiye’deki sıhhat topluluğunun ağır çalışmaya alışkın olduğunu belirten Atasoy, kelamlarını şöyle tamamladı: “Bu periyodun oluşturduğu gerilimin çok boyutlu tarafı var. Ekonomik kayıplar, iş kayıpları, insanların ailelerinde yaşadığı kayıplar da gerilimi beslediği için psikiyatrik hastalıkları olumsuz istikamette etkiledi. Daha evvel hiç hastalığı olmayan insanlarda bu periyotta yaşadıkları zorluklardan sonra depresyon, panik yahut takıntı hastalığıyla gelebiliyor. Hayatı da değiştirdi. Toplumsal alışkanlıklarımız tümüyle bozulmadıysa da beşerler hala tekrar de birbirleriyle ilgili uzaklık konusunda huzursuz olabiliyorlar. Lakin ikinci yılı artık bitti. Tahminen aşılanma olması sayesinde ki hem kendi adıma hem başka sağlıkçı ordusu ismine söyleyeyim. Türkiye’de sağlıkçılar çok çalışmaya ağır çalışmaya alışkın insanlardır. Daima o denli çalıştık zira. Bu nedenle pandeminin yükünü iyi göğüslediğimizi düşünüyorum. Diğer ülkelerden meslektaşlarımızla da konuştuğumuzda günde 10 hasta bakmaya alışmış olan beşerler birden teğe pandemi yükü altında dağıldılar. Birinci vakit ne yapacaklarını bilemediler. Doktora ulaşmakla ilgili beşerler çok daha büyük zorluklar yaşadı. Biz daha ağır çalışmaya alışkın bir sağlıkçı ordusuyuz nitekim. Tabi panikler oldu. Ne yapacağımızı mesela pandeminin başında bilhassa çabucak toplantılar yapıldı. Konuşuldu lakin hiçbir karışıklık olmaksızın çabucak organize olunup elimizden ne geliyorsa da herkes ziyadesiyle yapmaya çalıştı. Çok hastalanan arkadaşımız oldu. Hepimiz Covid-19 hastasıyla karşılaştık. Tahminen bu açıdan sağlıkçılara hakkını da teslim etmek lazım. Lakin çok yıpratıcıydı. Kendim de dahil söyleyebilirim. Geçmişteki durumumuzla şu an ki durumumuzu kıyasladığımızda hepimiz bu ruhsal yorgunluğu, depresif durumu hissediyoruz. Tahminen güvensizlik de oluyor. Yarına ne olacağımız. Tahminen her gün birtakım makus haberlerle uyanmanın getirdiği yorgunluk da oluyor. Bu nedenle birtakım araştırmalar şunu söylüyor. Covid-19 salgınından sonraki pandemi ruhsal hastalık pandemisi olabilir üzere çok önemli telaşlı telaffuzlar de var. Buna yönelik araştırma yapılıp neler yapılması gerektiğiyle ilgili toplumsal kaynak gerekiyor. Biz tabi kişisel olarak bunu yalnızca gözlüyoruz. Bilimsel topluluktan bunlar konuşuluyor, okunuyor. Neler yapılabilir bunu pek çok kaynaktan konuşmak gerekiyor. Yalnızca sağlıkçıların göğüsleyebileceği bir şey değil.”
Haber7